नवीकरणीय ऊर्जामा अग्रणी 

विश्वभरका देशहरूले नवीकरणीय ऊर्जामा द्रुत रूपमा लगानी बढाइरहेका छन् वा स्वच्छ ऊर्जा उत्पादन गर्ने र वातावरण संरक्षण गर्ने जस्ता योजनाहरू सुरु गरिरहेका छन्। यो मामिलामा चीन अन्य देशभन्दा निकै अगाडि छ । 

चीन 

चीनसँग विश्वको सबैभन्दा ठुलो सौर्य फार्म छ र यसले आफ्नो नवीकरणीय क्षमता यति छिटो विस्तार गरिरहेको छ कि यो अन्य देशहरू भन्दा धेरै अगाडि छ। गएको जुनमा चिनको सिन्जियाङ क्षेत्रमा ३.५ गिगावाट क्षमताको मिडोङ सौर्य ऊर्जा परियोजना सञ्चालनमा आएको थियो। यो आयोजना चीनको हालसम्मकै सबैभन्दा ठुलो आयोजना हो । 

भारत 

गुजरातको खावन्डामा विशाल सौर्य र वायु परियोजना निर्माण भइरहेको छ, जुन २०२७ तिर पूर्ण रूपमा सञ्चालन हुँदा ३० GW क्षमता हुने अपेक्षा गरिएको छ। यो विशाल साइट विकास गर्ने कम्पनी मध्येको एक अदानी ग्रीन इनर्जीका अनुसार यो साइटमा बिजुली उत्पादन सुरु भइसकेको छ । 

संयुक्त अरब इमिरेट्स 

युएई (UAE )ले २०२३ मा संयुक्त राष्ट्र जलवायु वार्ताको आयोजना गर्नु भन्दा केही हप्ता अघि २ गिगावाट क्षमताको अल धफरा सौर्य प्लान्टको उदघाटन गरेको थियो । यो प्लान्ट राजधानी अबु धाबीको दक्षिणमा २१ वर्ग किलोमिटर मरुभूमिमा फैलिएको छ । यो प्लान्टबाट उत्पादित बिजुली १ लाख ६० हजार घरमा पुग्छ । युएईले आगामी सात वर्षभित्र आफ्नो नवीकरणीय ऊर्जा तीन गुणा बढाउने लक्ष्य लिएको छ । 

इजिप्ट 

असवान सहरबाट करिब ४० किलोमिटर टाढा पश्चिमी मरुभूमिमा निर्मित इजिप्टको बेनबान सोलार पार्क सन् २०१९ मा राष्ट्रिय ग्रिडमा जोडिएको थियो । यो योजना अफ्रिकाको सबैभन्दा ठुलो सौर्य परियोजना तथा विश्वको सबैभन्दा ठुलो मध्ये एक परियोजना हो । यसको क्षमता करिब १.५ गिगावाट छ। यसका लागि विश्व बैंकले चार अर्ब डलर सहयोग गरेको छ । संयुक्त राष्ट्रसंघका अनुसार यो पार्कले ४ लाख २० हजार घरमा बिजुली पुर्‍याउन सक्छ । 

अमेरिका 

चिल सन सौर्य परियोजना अमेरिकाको सबैभन्दा ठुलो प्रस्तावित सौर्य फार्महरू मध्ये एक हो। यो प्रस्तावित सोलार फार्मले २.२५ गिगावाट बिजुली उत्पादन गर्न सक्छ । यो नेभाडा राज्यमा निर्माण भइरहेको छ जहाँ धेरै दर्जन साना सौर्य प्लान्टहरू पहिले देखि नै छन्। 

कोइलाको विकल्प 

हावा तथा सौर्य ऊर्जा प्लान्टहरूले विश्वको ऊर्जा आवश्यकता पूरा गर्न सक्छन्। पवनचक्कीहरूले १० किलोमिटर प्रतिघण्टाको गतिमा हावाबाट बिजुली उत्पादन गर्छन्। सौर्य प्लेटहरू बलियो सूर्यको प्रकाश भएका क्षेत्रहरूमा सबैभन्दा सस्तो ऊर्जा स्रोत हुन्। भूमध्य रेखा र थप उत्तर र दक्षिणबाट, वायु र सौर्य ऊर्जाको मिश्रित आवश्यकता छ । विशेष गरी हावायुक्त क्षेत्रहरूमा पवनचक्की ऊर्जाको सबैभन्दा महत्त्वपूर्ण स्रोत बन्न सक्छन्।

स्रोत : एएफपी