राति किन शव जलाइँदैन ?

हिन्दू धर्ममा जम्मा सोह्र संस्कारको वर्णन गरिएको थियो । यी १६ संस्कारहरूमा १६औं संस्कार अर्थात् अन्तिम संस्कारलाई अन्त्येष्टि भनिन्छ जुन व्यक्तिको मृत्यु पछि गरिन्छ ।

यस विधिका लागि केहि नियम पनि बनाइएको छ । जसमा मृत शरीरको दाहसंस्कार सूर्यास्त पछि कहिले पनि हुँदैन । यस बाहेक, दाहसंस्कारको समयमा अन्तिम संस्कार गरिरहेको व्यक्ति पानीले घडी भर्छ र पाइयरमा राखिएको मृत शरीरको वरिपरि घुम्छ । त्यसपछि, उसले त्यो भाँडा फाल्छ र यसलाई भाँच्दछ ।

गरुड पुराणका अनुसार रातमा दाहसंस्कार अर्थात् सूर्यास्त पछि हिन्दू धर्मशास्त्रको विरुद्ध मानिन्छ । त्यसकारण यदि कोही रातमा मरे, भने उसको मृत शरीर राख्नुहोस् र बिहानसम्म पर्खनुहोस् । त्यसपछि दाहसंस्कार अर्को दिन सूर्योदय पछि गरिन्छ । रातमा दाहसंस्कार हुँदा अर्थात् सूर्यास्त पछि, यो विश्वास गरिन्छ कि स्वर्गका ढोकाहरू बन्द हुन्छन् र नरकको ढोका मात्र खुल्छ । यस्तो अवस्थामा जीवित प्राणीको आत्माले नरकको कष्ट भोग्नुपर्दछ ।

व्यक्तिको जीवनको कहानी मृत शरीरको परिक्रमाको बखत भनिएको छ । यसमा मानिसलाई घोर मानिन्छ र पिटरमा पानी हाल्दा व्यक्तिको समय मानिन्छ । प्वालबाट पानी खसालेर त्यस व्यक्तिको जीवन घटाइन्छ । अन्त्यमा, भाँडो फुटाएपछि व्यक्तिको जीवन सकियो र शरीरमा बस्ने आत्मा स्वतन्त्र भएको संकेत गर्दछ ।